De olifant in de boardroom

16/09/2025
Jeffrey Janssen

7 boardroomdilemma’s die organisaties stil laten vallen — tenzij iemand ze benoemt

 

Inleiding: waarom dit artikel?

In veel organisaties is er één gesprek dat níet gevoerd wordt. Een ongemakkelijke waarheid die iedereen voelt, maar niemand benoemt. We noemen het de olifant in de boardroom. Zolang die onbenoemd blijft, vertraagt hij besluitvorming, belemmert hij samenwerking en ondermijnt hij leiderschap. In dit artikel benoemen we 7 herkenbare dilemma’s in het middenbedrijf. Situaties waarin leiders niet botsen op feiten, maar op gedrag, loyaliteit en onuitgesproken aannames. Wat deze dilemma’s doorbreekt? Eén woord: candor.

 

Wat betekent candor?

Candor staat voor openhartigheid en radicale eerlijkheid — zonder politiek, maar mét respect. Het woord komt van het Latijnse candor, dat ‘zuiverheid’ en ‘licht’ betekent. Candor draait om helderheid: over wat wél gezegd moet worden, maar vaak achterwege blijft.

Jack Welch, voormalig CEO van General Electric, maakte candor tot een leiderschapsprincipe. In zijn boek Winning stelt hij:

“Candor leads to winning. You get faster decisions, better ideas, and deeper trust.”

Volgens Welch is gebrek aan openheid de grootste rem op innovatie en snelheid. Candor maakt dingen bespreekbaar vóór ze pijn doen.

 

Resultaat vs Relatie

Een loyaal teamlid functioneert niet meer. Iedereen ziet het, maar niemand zegt iets. Uit angst voor beschadiging van de relatie wordt het gesprek uitgesteld — vaak te lang. Daardoor vertraagt het team, ontstaan frustraties en verliezen anderen hun vertrouwen in het leiderschap.

📌 Wat wij doen als interim CFO:
We helpen bestuurders het eerlijke gesprek aan te gaan met respect voor de relatie. We begeleiden performancegesprekken, maken impactanalyses van functioneren op het teamresultaat en faciliteren een waardige exit als dat nodig is. Dit gebeurt zonder gezichtsverlies, maar mét duidelijkheid.

 

Consensus vs Confrontatie

Het streven naar consensus leidt tot vermijding. Niemand wil de boeman zijn, dus blijft het echte conflict onder tafel. De organisatie draait in rondjes. Besluiten worden uitgesteld, en het draagvlak waar men op wacht, verdampt ondertussen.

📌 Wat wij doen als interim CFO:
We begeleiden MT-sessies waarin de echte keuzes op tafel komen. We ondersteunen CEO’s en DGA’s in het communiceren van richting — ook als dat betekent dat niet iedereen het er direct mee eens is.

 

Historie vs Toekomst

Er zit veel emotie in ‘hoe we het altijd gedaan hebben’. Oprichters, oude systemen, loyale medewerkers: allemaal dragers van het verleden. Maar wanneer dit verleden het heden gaat beheersen, ontstaat stilstand — en raakt de organisatie haar relevantie kwijt.

📌 Wat wij doen als interim CFO:
We maken de impact van bestaande structuren of modellen inzichtelijk, zowel financieel als organisatorisch. We begeleiden het afbouwen van verlieslatende activiteiten en het herpositioneren van verouderde proposities.

 

Directheid vs Politieke Correctheid

In de vergadering heerst stilte. Bij het koffieapparaat begint het echte gesprek. Politieke correctheid zorgt voor schijnveiligheid, terwijl iedereen weet dat het knelt. De boardroom verandert in een toneelstuk — en niemand pakt echt eigenaarschap.

📌 Wat wij doen als interim CFO:
We brengen de onderstroom naar boven. Als wij merken dat er vermijding of onuitgesproken spanning is, maken we dat bespreekbaar. We faciliteren het gesprek waar het écht over moet gaan.

 

Groepsbelang vs Individu

Één persoon in het team ondermijnt het geheel. Soms subtiel, soms zichtbaar. Maar aanspreken? Liever niet. Tot het vertrouwen in de groep afbrokkelt en samenwerking stagneert.

📌 Wat wij doen als interim CFO:
We helpen HR en directie om gedrag bespreekbaar te maken. We bouwen een dossier op inhoud én gedrag, en begeleiden het traject naar verbetering of — indien nodig — een professioneel afscheid.

 

Besluitvorming vs Draagvlak

Het besluit is duidelijk, maar niemand durft het uit te spreken. Alles wordt opgeschort ‘tot iedereen zich erin kan vinden’. Het gevolg: er gebeurt niets. Verantwoordelijkheid wordt verward met populariteit.

📌 Wat wij doen als interim CFO:
We helpen bij het vormgeven van besluitvormingsprocessen waarin helderheid en richting centraal staan. We gebruiken methodes als OGSM of scenario-denken om keuzes transparant te maken.

 

Autonomie vs Collectieve Verantwoordelijkheid

Elke directeur bestuurt zijn eigen eiland. Afstemming is minimaal. Strategische synergie verdwijnt, en de organisatie verwordt tot losse onderdelen. Zonder gezamenlijke kaders verliest men het overzicht én de samenhang.

📌 Wat wij doen als interim CFO:
We brengen overzicht in prioriteiten en afhankelijkheden. We introduceren gezamenlijke stuurinformatie, centrale governance en overlegstructuren die het grotere geheel dienen.

 

Waarom dit ertoe doet

Deze dilemma’s zijn geen incidenten. Ze zijn structureel. En ze blijven bestaan zolang niemand ze benoemt.

Organisaties die vooruit willen, hebben candor nodig. Niet om te polariseren, maar om te verhelderen. Niet om mensen af te schrijven, maar om beweging te creëren.

“De vraag is niet of de olifant er is. De vraag is: durf jij hem te benoemen — of bén je hem inmiddels zelf?”

 

Wat wij doen

Wij begeleiden leiders en managementteams in het doorbreken van deze patronen. Als interim CFO of boardroom adviseur brengen we rust, richting en scherpte – en helpen we het gesprek voeren dat al te lang vermeden is.

We combineren financiële realiteit met menselijke dynamiek. En we zeggen wat gezegd moet worden. Niet vanuit hardheid, maar vanuit verantwoordelijkheid.

 

Herken je dit?

Welk dilemma speelt er bij jullie in de boardroom? Wat wordt vermeden – terwijl iedereen het voelt?

📩 Neem contact met ons op voor een vertrouwelijk verkennend gesprek. Aan tafel of via Teams. Direct. Zonder franje.

Benieuwd naar al onze nieuwsberichten en publicaties?

Lees meer over wat we te vertellen hebben.